ΡΕΣΙΤΑΛ ΠΙΑΝΟΥ ΑΠΟ ΤΟ ΝΤΟΥΕΤΟ “BLANC- NOIR’’

ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΔΙΑΔΟΣΕΩΣ ΚΑΛΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΡΕΘΥΜΝΟΥ
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΩΔΕΙΟΥ - 1931 –

ΡΕΣΙΤΑΛ ΠΙΑΝΟΥ

ΑΠΟ ΤΟ ΝΤΟΥΕΤΟ “BLANC- NOIR’’, ΜΕ ΤΙΣ:
ΕΛΕΝΗ ΠΕΡΠΙΡΑΚΗ ΚΑΙ ΕΛΕΝΗ ΤΖΙΡΑΚΗ

ΚΩΣΤΗ ΗΛ. ΠΑΠΑΔΑΚΗ
http://ret-anadromes.blogspot.com
Σε μιαν εποχή εξαιρετικά δύσκολη για μουσουργούς και επιλογές εκλεπτυσμένες, θεωρούμε ιδιαίτερα ενθαρρυντικά και άκρως ελπιδοφόρα, όσα ο καλός φίλος γιατρός και Πρόεδρος του «Συνδέσμου Διαδόσεως Καλών Τεχνών Ρεθύμνου», κ. Μανόλης Καλλέργης, ανέφερε προλογίζοντας την προχτεσινή συναυλία στο Ωδείο Ρεθύμνου. Ο κ. Καλλέργης θέλησε να φέρει τον ακροατή σε επαφή με τους συνθέτες, αφενός, αλλά και να εξηγήσει τον λόγο της συναυλίας, αφετέρου, που εντάσσεται στις λεγόμενες «Βραδιές Τέχνης», που από καιρό οργανώνει ο προαναφερθείς δραστήριος και μη κερδοσκοπικός ιστορικός Σύλλογος της πόλης μας, με ένα μικρό, συμβολικό εισιτήριο, αποβλέποντας σε έναν ιερό σκοπό. στην απόκτηση και ενός δεύτερου πιάνου για το Ωδείο Ρεθύμνου, τόσο απαραίτητου για μια πόλη που φημίζεται ως "πόλη των Τεχνών και των Γραμμάτων", αλλά και δεδομένου ότι πολλά μουσικά κομμάτια είναι γραμμένα εξαρχής από τους συνθέτες τους «για δυο πιάνα».
    Ήταν, λοιπόν, μια όμορφη και ατμοσφαιρική βραδιά δροσερής, ανάλαφρης, αισθησιακής «μουσικής τέχνης» αυτή που πραγματοποιήθηκε στην πόλη μας, την Κυριακή που πέρασε, 13 Ιουνίου 2010, στην αίθουσα του Ελληνικού Ωδείου. Το πρόγραμμα είχε να μας προτείνει μιαν άκρως ενδιαφέρουσα μουσική διαδρομή από το πιανιστικό ντουέτο «Blanc- Noir», αποτελούμενο από τις Καθηγήτριες του Ελληνικού Ωδείου Ελένη Περπιράκη και Ελένη Τζιράκη.
     Και για την ιστορία υπενθυμίζουμε ότι την πρώτη του εμφάνιση το ντουέτο πραγματοποίησε τον Μάιο τού 2006, στην αίθουσα του «Ελληνικού Ωδείου Ρεθύμνου», σε συναυλία που οργάνωσε ο «Σύνδεσμος Διαδόσεως Καλών Τεχνών» για τα 75 χρόνια πολιτιστικής δράσης και προσφοράς του στην πόλη μας. Το εν λόγω ντουέτο είναι, περαιτέρω, το αποτέλεσμα μιας όμορφης συνεργασίας και φιλίας που αναπτύχθηκε εδώ στο Ρέθυμνο, στα πλαίσια τού κορυφαίου «Διεθνούς Διαγωνισμού Πιάνου SEILER», που εμείς οι Ρεθεμνιώτες είχαμε την τύχη να διεξαχθεί στην πόλη μας, χάρις στο εξαιρετικό και γενναίο ενδιαφέρον του Δ. Σ. του Ελληνικού Ωδείου (παράρτημα Ρεθύμνου) και του Καλλιτεχνικού Διευθυντή του κ. Μπάμπη Πραματευτάκη, που είχε την τόλμη να προωθήσει και να φέρει σε πέρας το μέγα αυτό καλλιτεχνικό γεγονός, επωμιζόμενος το βάρος, με την αμέριστη, βέβαια, συμπαράσταση όλων, Ελληνικού Ωδείου, αρχών και κοινού. Αιωρείται, πάντως, μετέωρο το ερώτημα γιατί παρά τις αρχικές δεσμεύσεις και υποσχέσεις δεν υπήρξε συνέχεια του καλλιτεχνικού αυτού γεγονότος. Στον Διεθνή αυτόν Καλλιτεχνικό Διαγωνισμό και οι δύο πιανίστριες του ντουέτου και του Ωδείου μας τιμήθηκαν με διάκριση. Αυτό, ακριβώς, αποδεικνύει την ποιότητα των Καθηγητών του Ελληνικού μας Ωδείου, πράγμα που το έχουμε υπογραμμίσει επανειλημμένα, με την ευκαιρία και άλλων μουσικοκριτικών παρουσιάσεών μας στο παρελθόν.
     Η προχθεσινή συναυλία περιλάμβανε έργα G. Faure, M. Ravel, Grieg, Tschaikowsky και Nino Rota. Από τα έργα αυτά, στην Ισπανική Ραψωδία του Ravel (I. Prelude a la Nuit- II. Malaguenia- III. Habanera (1895)- IV. Feria), κομμάτι δύσκολο και απαιτητικό και ιδιαίτερα γνωστό και δημοφιλές, οι πιανίστριες είχαν την ευκαιρία να αποτυπώσουν το πλήρες καλλιτεχνικό διαμέτρημά τους, χαρίζοντας στο φιλόμουσο κοινό μιαν ερμηνεία λαμπερή, ανεπιφύλακτα δυναμική και υπερδεξιοτεχνική, που πραγματικά ενθουσίασε το κοινό.
   Στη μουσική ο όρος ραψωδία (που καθιερώθηκε τον 19ο αι.) υποδηλώνει τη σύνθεση που είναι ελεύθερη και αποδεσμευμένη από τυπικά και προκαθορισμένα σχέδια και αναφέρεται σε θέματα εθνικής και λαϊκής μουσικής. Ραψωδίες συνέθεσαν πολλοί, όπως ο Λιστ ("Ουγγρικές ραψωδίες"), ο Γκέρσουιν ("Γαλάζια ραψωδία”), ο Μπραμς, αλλά και ο Ραβέλ ("Ισπανική ραψωδία").
     Ο Μωρίς Ραβέλ (1875-1937) θεωρείται ως ένας από τους πιο σημαντικούς εκπροσώπους τού Νεοκλασικισμού στη Γαλλία, η δε Ισπανική του Ραψωδία, έργο του 1907, θεωρείται από τα αριστουργήματά του, στο οποίο οι μελωδίες και οι ρυθμοί της ισπανικής παραδοσιακής μουσικής συνυπάρχουν με το χαρακτηριστικό προσωπικό μουσικό ιδίωμα του Ραβέλ και την απαράμιλλη τεχνική του στην ενορχήστρωση.
   Εδώ ξεχωρίσαμε την εντυπωσιακή ευαισθησία του πρώτου μέρους (Πρελούδιου), τις εξαιρετικά δυναμικές εναλλαγές του δεύτερου (Malaguenia), τον δύσκολο και φιγουράτο εξωτικό ρυθμό της Habanera - πάνω σε όμορφους αφροκουβανέζικους ρυθμούς, που οδήγησαν στην εκρηκτική ανάπτυξη της κουβανέζικης μουσικής στον 20ό αιώνα- και, μάλιστα, το θυελλώδες και νευρικό Feria με τις εξαιρετικά μελωδικές γραμμές του, που κάτω από τα μαγικά δάκτυλα των δύο πιανιστριών κατάφεραν και κυριολεκτικά έσπασαν και ξεπέρασαν τη φυλακή του πενταγράμμου.
     Ακολούθησε ο Grieg (peer Gynt suit I, op. 46 I. Morgenstimmung, II. Ases Tod, III. Anitras Tanz, IV. In der Halle des Bergkonigs). O Γκρήγκ Έντβαρντ (1843- 1907), Νορβηγός συνθέτης και πιανίστας, υπήρξε εθνική φυσιογνωμία της πατρίδας του. Η μουσική τού Γκρήγκ αποφεύγει συστηματικά τις μεγαλύτερες φόρμες τής όπερας και της συμφωνίας και, σε κάθε περίπτωση, είναι το εθνικό ιδίωμα που φαίνεται να δεσπόζει γενναία στα έργα του.
  Στην προχθεσινή συναυλία το κομμάτι αυτό παρουσιάστηκε μ’ ένα παίξιμο αέρινο, δεξιοτεχνικά ακριβές, στυλιστικά προσεγμένο, διάφανο, δυναμικό που προσδιόρισε συνολικά το πνεύμα της συγκεκριμένης μουσικής ερμηνείας.
    Ακολούθησε το μπαλέτο «Η ωραία κοιμωμένη» (1888-9) του P. Tschaikowsky (1840- 1893), σε διασκευή του S. Rachmaninow. Ο P. Tschaikowsky θεωρείται ως ένας από τους γνωστότερους συνθέτες της ρωσικής σχολής. Αν και δεν είναι ο ακριβώς γνήσιος εκπρόσωπός της- εφόσον χρησιμοποιεί πιο πολύ "δυτικότροπα" στοιχεία και τεχνοτροπία στις συνθέσεις του- εντούτοις το άκουσμα της μουσικής του φανερώνει καθαρά το δυναμισμό και το χρώμα της πατρίδας του.
Στο κομμάτι που παίχτηκε απολαύσαμε στο ΙΙ μέρος όμορφα και γεμάτα δύναμη σημεία, καθώς και ένα μελωδικότατο IV μέρος, το Πανόραμα. Στο τέλος το χειμαρρώδες V μέρος, το γνωστό και γλυκερό εκείνο βάλς με το ανάλαφρο πεταχτό στυλ και το χαρακτηριστικό στακάτο παίξιμο στις νότες της παρτιτούρας, κυριολεκτικά ζωντάνεψε μπροστά στα μάτια μας, μέσα από ονειρικές φιγούρες, την "Ωραία Κοιμωμένη" του παραμυθιού. Από το πιάνο ξεπηδούσαν μελωδίες άλλοτε δυνατές, άλλοτε ευαίσθητες και συχνά μελαγχολικές- βασικό και αυτό χαρακτηριστικό της τσαϊκόβσκιας μουσικής- που εξασκούσαν τεράστια συναισθηματική δύναμη και φόρτιση στο ακροατήριο.
   Στο τέλος, η συναυλία έκλεισε με γνωστές κινηματογραφικές μελωδίες από τη μουσική του Νino Rota, σε διασκευή για 4 χέρια του A. Chartreux.
   Επιλογικά, η συνεργασία και των δύο εκτελεστριών υπήρξε πραγματικά άψογη, υποδειγματική πετυχαίνοντας την ένταση μέσα από σφιχτές ταχύτητες και σαφή άρθρωση των φράσεων και των παραγράφων με ιδιαίτερα αδρούς τονισμούς. Ευχή μας να συνεχίσουν να ανεβαίνουν το ίδιο δυναμικά στον γόνιμο δρόμο της συστηματικής και καρποφόρας προσπάθειάς του στον όμορφο κόσμο της μουσικής, που τόσο τις καταξιώνει.

Δεν υπάρχουν σχόλια: