ΟΡΙΣΜΕΝΕΣ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΜΑΣ ΓΛΩΣΣΑΣ * * * (7η συνέχεια)

ΟΡΙΣΜΕΝΕΣ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΜΑΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

(7η συνέχεια)


ΚΩΣΤΗ ΗΛ. ΠΑΠΑΔΑΚΗ
  
ι΄) Είναι λάθος, επίσης, να λέμε:
       ι. «αποθανατίζω» αντί «απαθανατίζω»
       ιι. «διεξάγω»- στον μέλλοντα- αντί «διεξαγάγω»
       ιιι. και «διεξαγάγω»- στον ενεστώτα- αντί «διεξάγω»
       ιv. «ο πληθυσμός αυξάνει» αντί «αυξάνεται»
       v. «μέχρι το τέλος» αντί «ως το τέλος» (το μέχρι συντάσσεται με γενική <μέχρι στιγμής>)
       vi. «πριν το φαγητό» αντί «πριν από το φαγητό»
       vii. «επικεφαλή» ή «επικεφαλούς» αντί του ορθού «επικεφαλής» (άκλιτο που προέρχεται από τη φράση επί της κεφαλής)
       viii. «τον πατήρ Γεώργιο» ή «τον πάτερ Γεώργιο» (που συμφωνεί, πάντως, αυτό το τελευταίο, με την Γραμματική του Μ. Τριανταφυλλίδη), αντί του σωστού «τον πατέρα Γεώργιο».
       Για να αποφύγουμε, πάντως, τα δύο τελευταία μαργαριτάρια, προτιμότερο θεωρούμε να χρησιμοποιούμε το άκλιτο προτακτικό παπα- (του παπα-Γιάννη, τον παπα- Γιάννη, παπα- Γιάννη). Αν, όμως, πρόκειται για ανώτερους εκκλησιαστικούς κύκλους, στους οποίους το παπα- ίσως φαίνεται ότι λαϊκίζει, τότε μπορεί να χρησιμοποιείται το λόγιο «πατήρ», αλλά μόνο από ανθρώπους που γνωρίζουν την γλώσσα και την κλίση του, για να αποφεύγουμε φαινόμενα πολύ συνήθη, όπως «το είπε ο πάτερ». 
   Εξάλλου, η Δημοτική δεν αρνείται κάποια στοιχεία καθαρεύουσας ή, ορθότερα, κάποια στοιχεία λόγια ή και  αρχαϊστικά, τα οποία ήδη αφθονούν και διατηρούνται σε αυτήν, όπως είναι αρκετά παραδείγματα λόγιας κλίσης ουσιαστικών και επιθέτων (η οδός, η μέθοδος, το ενδιαφέρον, το φωνήεν, ο επιμελής, ο ευρύς), γενικής απόλυτης (Θεού θέλοντος), δοτικών, αρχαίων προθέσεων  [εν αντιθέσει, τοις εκατό(ν), υπόψη κ.λπ.]. Το πρόβλημα, όμως, είναι «πόση καθαρεύουσα επιτρέπεται;»[1], για να μην υπερβαίνουμε, σε κάθε περίπτωση, τα εσκαμμένα.



[1]   Σπ. Α. Μοσχονάς, Πόση καθαρεύουσα επιτρέπει η Δημοτική;, εφημερ. «Η Καθημερινή», 1-10-2000.


Δεν υπάρχουν σχόλια: